1900 2039
kttpmt@ntt.edu.vn
“Những phương pháp phân tích cần được phát triển hơn nữa cho phép theo dõi và kiểm soát thời gian thực trong suốt quá trình trước khi hình thành những chất nguy hại”
Một trong những mục tiêu của hoá học xanh là đo lường một chất nào đó mà không sinh ra các loại rác thải thứ cấp. Hầu như các phương pháp phân tích hiện nay được tiến hành trong phòng thí nghiệm đòi hỏi các bước tiền xử lý/xử lý mẫu trước khi hàm lượng của một chất nào đó được xác định trên các thiết bị phân tích. Bên cạnh đó, nhu cầu theo dõi và kiểm soát các chỉ tiêu chất lượng trong suốt quá trình sản xuất ngày càng cao, cho phép ngăn ngừa những kết quả không mong muốn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sản phẩm.
Vì thế, các nhà hoá học phân tích xanh cần xem xét những yếu tố cần cải tiến để toàn bộ quá trình phân tích không đóng góp tiêu cực đến những vấn đề môi trường. Hoá học phân tích xanh (green analytical chemistry) được định nghĩa là quá trình nghiên cứu, phát triển, sử dụng các quy trình phân tích không chỉ đảm bảo yêu cầu về hiệu năng phân tích (độ đúng, độ chính xác, độ nhạy, độ chọn lọc…) mà còn sinh ra ít rác thải thứ cấp, và còn an toàn với con người và môi trường.
Một ví dụ minh hoạ về việc áp dụng nguyên tắc 11 của hoá học xanh đó là sự ra đời của kỹ thuật QueChERS, là sự tổng hoà của các yếu tố sau Quick, Easy, Cheap, Effective, Rugged, và Safe. Như đã được đề cập ở trên, giai đoạn tiền xử lý/xử lý mẫu khi sử dụng những phương pháp truyền thống, ví dụ chiết lỏng-lỏng, có thể đòi hỏi một lượng lớn dung môi. Kỹ thuật tách và tinh chế QueChERS được phát nhằm khắc phục những nhược điểm liên quan đến lượng hoá chất sử dụng và giảm thiểu thời gian phân tích.
Hình. Giản đồ minh hoạ kỹ thuật QueChERS (Nguồn [2])
Nguồn:
[1] Anastas, P.; Eghbali, N. Green Chemistry: Principles and Practice. Chem. Soc. Rev. 2010, 39, 301-312, doi:10.1039/B918763B.
[2] Kim, L.; Lee, D.; Cho, H.-K.; Choi, S.-D. Review of the QuEChERS method for the analysis of organic pollutants: Persistent organic pollutants, polycyclic aromatic hydrocarbons, and pharmaceuticals. Trends Analyt Chem 2019, 22, e00063, doi:https://doi.org/10.1016/j.teac.2019.e00063.
Tác giả: Triệu Quốc An
